W dniach 18-21 listopada 2015, odbyła się podczas Międzynarodowych Targów Kamieniarskich STONE w Poznaniu wystawa pt. „Papiery Wartościowe Branży Kamieniarskiej w Polsce i na Świecie” z kolekcji Tomasza Staniszewskiego. Patronat nad Wystawą objęło Stowarzyszenie Kolekcjonerów Historycznych Papierów Wartościowych oraz Związek Pracodawców Branży Kamieniarskiej w Polsce. Głównym sponsorem Wystawy były Międzynarodowe Targi Poznańskie, które sfinansowały oprawę wystawy i zapewniły jej odpowiednią reklamę i promocję medialną.

Wystawa była główną imprezą towarzyszącą Targom STONE 2015 i wzbudziła bardzo szerokie zainteresowanie zwiedzających z kraju, jak i z zagranicy. Coroczne Targi STONE są adresowane do wszystkich, dla których kamień jest podstawą lub częścią działalności, czyli kamieniarzy, ale także dostawców kamienia, architektów oraz przedstawicieli szeroko rozumianej branży budowlanej. Uczestnikami targów są firmy zajmujące się wydobyciem oraz importem kamienia naturalnego, jak również producenci i dystrybutorzy maszyn i urządzeń do jego obróbki.

Uroczystego otwarcia wystawy dokonał prezes Stowarzyszenia Kolekcjonerów Historycznych Papierów Wartościowych Leszek Koziorowski w obecności prezesa Międzynarodowych Targów Poznańskich Przemysława Trawy oraz wielu innych zaproszonych gości, tak związanych z branżą kamieniarską, jak i pasjonatów historii gospodarczej.

Z uwagi na swoje walory edukacyjne wystawa przyciągnęła również sympatyków historii gospodarczej, a wśród nich również samych kolekcjonerów dawnych papierów wartościowych.

Kilka słów o samej wystawie. Pomysł wystawy zrodził się na pod koniec 2014 r. kiedy to niżej podpisany właściciel kolekcji postanowił w szczególny sposób uświetnić swój jubileusz 20-lecia pracy w branży kamieniarskiej. Prezentowana kolekcja jest częścią większego zbioru liczącego ponad 300 pozycji różnych papierów wartościowych związanych z przemysłem kamieniarskim. Znakomitą większość w nim stanowią akcje spółek i towarzystw eksploatujących i przerabiających kamienie naturalne takie jak: granit, marmur, wapień, piaskowiec i łupek. Część tych firm emitowała również obligacje i listy zastawne, przykłady których doskonale uzupełniały przygotowaną ekspozycję.

Całość nieustannie poszerzanej kolekcji jest wynikiem poszukiwań i badań autora dokonanych w ciągu ostatnich 8 lat jego pracy zawodowej.

Z uwagi na ograniczoną przestrzeń wystawy, ostatecznie wybrano 179 najciekawszych historycznych dokumentów, które wypełniły 15 dużych, wiszących ekspozytorów. Archiwalia uzupełnione zostały o fotografie i dokumenty związane z działalnością wybranych firm. Na ramach ekspozytorów znalazły się opisy dawnych spółek i towarzystw wraz z ich tłumaczeniem na język angielski i niemiecki. Prezentowany zbiór podzielony był na kilka sekcji wyodrębnionych ze względu na kryteria językowe i geograficzne. Pierwsze plansze zawierały akcje państw frankojęzycznych (Belgia, Francja), dalej germańskich (Niemcy, Szwajcaria), skandynawskich (Szwecja, Finlandia), kolejne to POLSKA, później anglojęzycznych (Wlk. Brytania, RPA i USA), a na końcu znalazł się Świat, jako zbiór pojedynczych papierów wartościowych pochodzących z takich krajów jak: Argentyna, Bułgaria, Grecja, Egipt, Japonia i Włochy.

Wszystkie prezentowane dokumenty były oryginalnymi, za wyjątkiem akcji polskiej firmy pod nazwą: Wapienniki i Kamieniołomy LIBAN i Ehrenpreis S.A. w Krakowie, który był faksymile, a został udostępniony przez prof. Leszka Kałkowskiego, jako ważny przykład zaangażowania kapitału żydowskiego w branżę kamieniarską w Polsce.

Należy podkreślić, iż cała kolekcja, a w niej prezentowane walory, stanowią unikatowy zbiór w swoim temacie w skali co najmniej europejskiej. Żaden inny kolekcjoner historycznych papierów wartościowych w Polsce, ani z dużym prawdopodobieństwem w Europie, nie specjalizuje się w tym temacie i nie posiada tak różnorodnej kolekcji obejmującej cały szereg znakomitych europejskich aukcyjnych pozycji, jak na przykład akcje: Compagnie Hellenique des Marbres de Paros S.A. (francuskiego towarzystwa eksploatującego marmury na greckiej wyspie Paros) z 1882 r., Piedra Arenisca S.A. (argentyńskiej spółki wydobywającej piaskowiec) z 1913 r. , Granitwerke Steinerne Renne AG (firmy kamieniarskiej z niemieckiego miasta Hasserode) z 1899 r., czy też fińskiej GRANIT Oy AB z 1934 r. (niezwykle dekoracyjny walor zaprojektowany w 1886 r. przez słynnego fińskiego artystę grafika Alexa Federleya).

Nie byłoby wystawy bez silnej polskiej reprezentacji. Tu autor wystawy oddaje hołd śp. Ryszardowi Kowalczukowi, dzięki któremu udało się pozyskać niezwykle rzadkie polskie walory związane z branżą kamieniarską, a mianowicie: akcje Towarzystwa Eksploatacji Kamieniołomów S.A. w Krakowie oraz emisje markowe akcji Marmurów Kieleckich S.A. oraz Fabryki Wapna i Cementu w Piechcinie S.A. Wśród polskich dokumentów prezentowane były również dokumenty firm, które mimo innej działalności podstawowej, zajmowały się również eksploatacją kamieniołomów na Wołyniu (M. Łempicki S.A.) , Zagłębiu Krakowskim (TEPEGE S.A.) czy Zagłębiu Staropolskim (WITULIN SA – emisje rublowa i markowa). Wśród tych podmiotów były również potężne firmy budowlane II Rzeczpospolitej jak: Polskie Towarzystwo Budowlane S.A. oraz Powszechne Zakłady Budowlane S.A.

Bardzo ciekawie przedstawiał się przedział czasowy, z którego pochodziły prezentowane walory. Najstarszym dokumentem znajdującym się na ekspozycji była akcja amerykańskiej firmy Frankfort Granite z Bostonu, która pochodzi z 1837 roku! Pozycją „najnowszą” były natomiast akcje greckiej spółki: Dionyssos-Pentelicon Commercial and Industrial Marble Company SA z 1973 r., która do dziś eksploatuje kamieniołomy najsłynniejszego białego marmuru ze zbocz Penteliconu, będącego podstawowym budulcem antycznego Akropolu i samych Aten . Historycznie w krajach o wyższym poziomie industrializacji i bogatych zasobach kamienia naturalnego rozwój przemysłu kamieniarskiego był najsilniejszy pod koniec XIX i początkach XX w. i to właśnie z tego okresu pochodzi najwięcej z prezentowanych walorów.

Budowa i eksploatacja kamieniołomów wymagała ogromnych nakładów kapitałowych, stąd forma akcyjna sprzyjała rozwojowi przemysłu kamieniarskiego. Niestety wraz z rozwojem nowych technologii w budownictwie zwłaszcza pojawieniu się uprzemysłowionej produkcji betonu i ceramiki budowlanej, znaczenie kamienia naturalnego znacząco spadło w budownictwie i już w latach 20-30tych XX w. doprowadziło do upadku wielu firm i towarzystw branży kamienia naturalnego. Firmy te często już po kilku latach działalności popadały w kłopoty finansowe. Ślady tych ekonomicznych dramatów znajdują odbicie w prezentowanych akcjach, które często decyzją swoich akcjonariuszy lub wierzycieli były ostatecznie anulowane co znajdowało odpowiednią adnotację (pieczęć lub nadruk) lub dziurkowanie (czasem wycięcie).

Dawne papiery wartościowe to także nośnik wielu innych ciekawych informacji. Dokumenty na okaziciela będące przedmiotem obrotu giełdowego posiadały odpowiednie pieczęcie lub znaczki giełd w Paryżu, Brukseli, Londynie i innych nawet bardzo małych jak ta w Liege świadczące o często transgranicznej wędrówce kapitałów. W przypadku walorów imiennych znajdujące się na odwrocie akcji cesje własności stanowią nie lada gratkę dla kolekcjonerów autografów dawnych rodzin przemysłowych i ziemskich.